Snert dag

‘Vegetarische snert bestaat niet’, zal menig vleesliefhebber roepen. En dat klopt. Tradtioneel maak je ‘snert’ met varkensvlees: een poot, karbonades en rookworst. Snert zou komen van het werkwoord ‘snerten’ dat mousse danwel soep-maken-van-vlees  of pruttelen-in-een-pan betekent.

Vegetarische erwtensoep dan, ook goed en beter zelfs want zonder negatieve bijklank. Gooi er voldoende groenten in en je kunt prima zonder (nep) vlees. Erwtensoep is heel gezond, heel duurzaam en goedkoop. Je gebruikt (goedkope) seizoensgroenten die in Nederland groeien met een hoogwaardig eiwitgehalte. Vanwege de langzame koolhydraten duurt het lang voor je weer honger hebt en eet je niet teveel. Bovendien is het lekker en makkelijk te maken. Daar heb je echt geen pakjes voor nodig alleen wat tijd. Maak dus liefst gelijk een grote pan.

Gebruik 500 gr spliterwten op 2 ltr bouillon. Dat is genoeg voor ong. 8 personen. Je hoeft de spliterwten niet vooraf te weken, wel afspoelen met koud water.

Als groenten gebruik je in ieder geval; winterpenen, ui, prei (van elk 2) knolselderij (1/2), bladselderij. Andere wintergroenten als pastinaak, venkel en peterselie wortel zijn er ook erg lekker in, gebruik dan iets minder van de knolselderij of peen. Als kruiden gebruik je tijm, peperkorrels en laurierblaadjes

Was en schil de groenten. Van de schillen en de kruiden kun je zelf een groentenbouillon maken.

• Zet de spliterwten op met de groentenbouillon. Deze bouillon kun je zelf maken of gebruik bouillon blokjes. Laat de spliterwten zachtjes gaar koken tot ze uit elkaar vallen (kan 2 – 2 ½ uur duren)
• Snij de groenten in blokjes of ringetjes. Neem een ruime soeppan en verhit hierin wat boter of olie. Roerbak de groenten van hard naar zacht (duss eerst de knolselederij en wortel en dan pas de prei) Voeg de volgende groenten pas toe als de eerste bijna gaar is. -Door de groenten te roerbakken, vallen ze niet in de soep uit elkaar-
• Als laatste hak je de bladselderij, voeg deze toe aan de groenten met de gaargekookte spliterwten. Laat alles nog even goed doorkoken en maak op smaak met peper en zout.

Tip: De soep is al heerlijk van zich zelf. Mis je toch een beetje een hartige smaak? Voeg dan wat geroerbakte blokjes pastinaak met tamari en een snufje rookpaprika toe. Of gebakken blokjes rook tofu.

Tip 2: Soep van peulvruchten (ook vegetarische) kan snel bederven, zeker als je een grote pan maakt. Zorg ervoor dat je de soep na bereiding snel afkoelt. Dat gaat het beste als je deze in kleinere porties verdeelt

(Elke tweede zondag in december is landelijke snertdag. Op locaties door heel Nederland wordt er in speciaal geselecteerde horecagelegenheden een huisgemaakte kop snert aangeboden. Het idee is mensen samen te brengen door middel van een oer-Hollandse gerecht: snert. Wil je vegetarische erwtensoep? Maak ‘m dan zelf af haal af via Thuisafgehaald.nl

 

Kettingkoken

Na #meiplasticvrij lanceert de zero waste chef alweer een nieuwe uitdaging: 14 days to Zero Food Waste oftewel in 14 dagen minder voedsel-verspillen. Het goede nieuws: ik doe het allemaal al (en met veel plezier). Het leuke aan dit soort challenges is om er een beetje een sport van te maken.

Mijn absolute favoriet is nr 1 ‘ koken met restjes’ of wel kettingkoken: elke dag de restjes van gisteren verwerken in een nieuw gerecht. Ik dacht dat kettingkoken uitgevonden was door Velt-collega  Leentje Speybroeck maar ik kwam het begrip ook tegen bij Dorien Knockaert op haar blog Jonge sla. Het blijkt al decennia een begrip en er zijn zelfs hele boeken over geschreven zoals ‘ An everlasting meal, cooking with economy and grace’ van Tamar Adler. Wat een prachtige titel! En deze is weer geinspireerd door M. F. K. Fisher’s ‘How to Cook a Wolf’ uit 1942. Geen kookboek maar ‘a guide to living happily even in trying times’. Kettingkoken is meer dan restjes verwerken. Het is iets nieuws creeeren en liefdevol omgaan met je producten omdat het te waardevol is om te verspillen! Bovendien vormt het restje weer de inspiratie voor het volgende gerecht.

Hoe gaat dat dan in z’n werk en doe ik dat zelf dan ook altijd? Nou, nee. Zo toog ik afgelopen maandag (2e Pinksterdag) naar de supermarkt want ik had ‘geen tijd/zin’ om te koken en had ‘niks in huis’. Ik kocht zo’n linzensoep. Soms is dat best te pruimen, hoor. Dit was echter een ongelofelijk gore, zoute smurrie waar ik enorm chagerijnig van werd. Biologisch, dat wel, maar in zo’n zak die bij het rest afval moet. -en ik stond ook nog eens 20 minuten in de rij omdat de pin automaat het niet deed-. Geen fijne ervaring maar wel inspiratie om de volgende dag zelf linzensoep te maken. Want linzen en kruiden heb ik altijd wel in huis. En ik had nog wat geredde worteltjes en wat rimpelige aardappels en ergens nog wel een uitje. Daar maakte ik met een handomdraai een mega pan linzensoep van:

• Maak de groenten schoon: van de uien en wortelschillen maak je, met wat tuinkruiden en andere groentenresten  een bouillon: in een apart pannetje opzetten met (koud) water en ongeveer 20-30 min tegen de kook aan laten trekken;
• Fruit de uien in een beetje olie met (liefst versgemalen) kruiden als gember, koriander, kurkuma, peper en paprika/chilipoeder. Doe de in blokjes gesneden aardappel en wortel erbij en bak mee totdat het zacht is.
• Spoel rode of bruine linzen af onder de kraan en voeg toe aan de pan -rode linzen gaan helemaal fijn koken, bruine linzen blijven wat meer in vorm-. Een restje peulvruchten uit de vriezer kan er natuurlijk ook in.
• Zet een vergiet of grote zeef op de pan en schep de ondertussen gemaakte bouillon erbij totdat de linzen zo’n 2 cm onder staan. Gewoon water kan ook. Breng de boel weer aan de kook en laat dan nog even doorpruttelen totdat de linzen gaar zijn. Dat kan met rode linzen al met 10-15 minuten het geval zijn.

Terwijl de soep pruttelt, en de heerlijk geuren door je huis trekken, kun je ondertussen wat verse kruiden snijden om de soep af te maken: peterselie of selderij is allebei heel lekker.

• Proef de soep: doe er wat zout bij, een scheutje citroensap, iets meer pit (chilipoeder bijvoorbeeld) of juist een zoetje (wat kaneel, een scheutje appeldiksap) totdat je het helemaal lekker vind. Is de soep te dik geworden dan gaat er nog wat bouillon bij. -de rest van de bouillon kun je goed bewaren in koelkast of vriezer- Je kunt de soep pureren of juist niet. Vlak voor het serveren doe je de verse kruiden erbij. Heb je een pittige soep, dan is een dot kwark of dikke yoghurt erin erg lekker.

Kijk dit is soep waar je tenminste gelukkig van wordt. En de restjes? Oh, daar maak je vegetarische pastasaus van, of een broodsmeersel of een linzenpuree, verwerk je in muffins of de volgende soepvariant. De mogelijkheden zijn heerlijk en eindeloos.

Vind je bovenstaande ingewikkeld maar wil je wel leren kettingkoken? Mail dan naar keetmee@gmail.com voor de eerstvolgende kookworkshop. Of maak mij gelukkig en kom je maaltijd afhalen op Vegavrijdag in de Zandweerd, Deventer. Bestel via thuisafgehaald, thuiskok (k)eetmee, postcode 7412.

(Turkse) linzensoep

We hebben de wortel, we hebben de ui, we hebben de prei en de selderij en voila de basis voor de soep is gelegd. Voeg daar nog wat vergeten groenten aan toe en een druilerige zomermiddag en we kunnen aan de slag.

• Eerst alle groenten grondig boenen en schoonmaken. Van het groentenafval maken we een groentebouillon: gewoon alles opzetten met koud water en wat kruiden toevoegen als peperkorrel, laurier, koriander zaad en een stuk kombu als je dat hebt. Geen zout. Check ook nog even je keukenkastjes, koelkast en/of tuin voor toevoegingen als: verse kruiden (ja ook munt en steeltjes van peterselie), gember, steeltjes van champignons, appelschillen, dadel etc.
• In een pan met dikke bodem bakken we achtereen volgende de ui, knoflook, wortel, prei en evt andere groenten. Dat kan in wat olie maar ook zonder: als de groenten dreigen aan te bakken voeg je er telkens een beetje bouillon aan toe en roer je het los.
• Kruiden meebakken: gemalen koriander, gember, komijn, mosterdzaad, kaneel en peper/zout (of een kant en klaar mengsel als ras el hanout;
• Nu de (rode) linzen erbij doen en de (gezeefde) bouillon totdat alles ruim onderstaat. Zachtjes laten koken totdat de linzen gaar zijn en de smaken goed gemengd. In de Turkse variant voeg je nog wat tomatenblokjes toe.
• Haal de pan van het vuur en pureer de soep met de staafmixer, verdun eventueel als het te dik is. Proef of de soep goed op smaak is.
• Serveer met een klodder dikke yoghurt, koriander of peterselie erop en een schijfje citroen erbij.
• 

 

Borsjtsj – bietensoep

Alleen al voor de kleur zou je ‘m al maken: deze prachtige rode bietensoep. Borsjtsj, borsjt, borscht of borsh wordt veel gegeten in Slavische landen en kent waarschijnlijk nog meer variatie in bereiding dan in de spelling. Het hoofdingrediënt is altijd rode biet en verder wordt er meestal runderbouillon gebruikt (met of zonder vlees). Ik combineer een paar recepten van deVegetarier en maak de vegetarische variant.  Wat let je om je eigen versie te maken?

Bietenbootjes met groentenpuree

Bijna lente… maar nog niet helemaal. De zomertijd is ingegaan; vogels fluiten dat het een lieve lust is; de narcissen staan fier te pronken en de raapstelen staan te popelen om geoogst te worden. Het is lente of toch nog niet? Want ondertussen krijgen we ook Maartse buien om de oren en zitten er gewoon nog wintergroenten in het pakket: witte kool, bieten, witlof en winterpeen. Een salade wordt het dus, met wintergroenten en een groentenstampotje.

Groentebouillon zonder blokjes

Groentebouillon maken zonder bouillon blokjes is heel makkelijk. Sterker nog het is reuze handig om van je groenteresten af te komen. Je kunt de resten van te voren verzamelen en zelfs invriezen totdat je voldoende hebt om een grote pan bouillon te maken.